ವರ್ಣಮಾಲೆ/ಅಕ್ಷರಮಾಲೆ

🟣ವಿಶಂಕೆ: ಎ

ಎಂದರೆ ಸಂದೇಹ/ಅನುಮಾನ – ʻಎʼ ಕಾರಾಂತ ಪದವು ಸಂದೇಹವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ʻಎʼ ಕಾರವನ್ನು ʻವಿಶಂಕೆʼ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ.

ಉದಾ: ಅವನೆ, ಇವನೆ, ಅವರೆ, ರಾಮನೆ, ನೀನೆ

🟣 ಅವಧಾರಣ: ಏ

ಎಂದರೆ ನಿರ್ಧಾರ ಎಂದರ್ಥ. ʻಏʼ ಕಾರಾಂತದಿಂದ ಅಂತ್ಯವಾದ ಪದಗಳು ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.

ಉದಾ: ಅವನೇ, ಇವನೇ, ಅವರೇ, ರಾಮನೇ, ನೀನೇ

🟣ನಿಪಾತ ಸ್ವರಗಳು: ಒ, ಓ

ದುಃಖ, ಕೋಪ ಮೊದಲಾದವುಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಪದಗಳು ಒ, ಓ ಕಾರದಿಂದ ಅಂತ್ಯವಾಗುವುದೇ ನಿಪಾತ ಸ್ವರ/ಸಂಜ್ಞೆ. ನಿಪಾತಗಳನ್ನು ಅವ್ಯಯಗಳೆಂದೂ, ಪದಗಳೆಂದೂ ತಿಳಿಯಬೇಕು. ಉದಾ: ಅಯ್ಯೋ, ಓಹೋ

🟣 ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಸವರ್ಣಾಕ್ಷರಗಳು

(ಅನುಲೋಮ ಸ್ವರಗಳು/ಸಮಾನ ಸವರ್ಣ ಸ್ವರಗಳು)

ಅಆ, ಇಈ, ಉಊ, ಎಏ, ಒಓ – ಈ ಅಕ್ಷರಗಳ ಜೋಡಿಗಳನ್ನು ಸವರ್ಣ/ ಸಮಾನ ಅಕ್ಷರಗಳೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ.) 

🟣 ಕನ್ನಡದ ವಿಲೋಮ ಸವರ್ಣ ಸ್ವರಗಳು

ಆಅ, ಈಇ, ಊಉ, ಏಎ, ಓಒ

🟣 ಶಿಥಿಲ ದ್ವಿತ್ವ ಎಂದರೆ ಒತ್ತಿ ಉಚ್ಚರಿಸದೆ ತೇಲಿಸಿ ಉಚ್ಚರಿಸುವ ಒತ್ತಕ್ಷರ. ಛಂದಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಒತ್ತಕ್ಷರದ ಹಿಂದಿನ ಅಕ್ಷರವು ಗುರುವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಆ ಒತ್ತಕ್ಷರವು ಶಿಥಿಲ ದ್ವಿತ್ವವಾಗಿದ್ದರೆ ಅದು ಗುರುವಾಗುವುದಿಲ್ಲ – ಲಘುವಾಗಿಯೇ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.

ಉದಾ: ಕುಳಿರ್ಗಾಳಿ, ಪೊಗರ್ವಚ್ಚೆ, ಅಮರ್ದು, ಕೆಸರ್ಗಳ್

🟣 ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಧ್ಯಕ್ಷರಗಳು

ಐ (ಅಯ್‍), ಔ (ಅವ್‍)

2

🟣 ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿರುವ ಸಂಧ್ಯಕ್ಷರಗಳು

(ಏ, ಐ, ಓ, ಔ)

4

🟣 ಕಾರ ಮತ್ತು ವರ್ಣ: (ಅಕಾರ – ಅವರ್ಣ)

ಅಕಾರವೆಂದರೆ ʻಅʼ ಎಂಬ ಅಕ್ಷರ. ಅವರ್ಣ ಎಂದರೆ ಸಜಾತೀಯ ಹ್ರಸ್ವ ದೀರ್ಘಾದಿ ಸಕಲ ಅಂಶಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಅಕ್ಷರಗಳೆಂದು ತಿಳಿಯಬೇಕು.

🟣 ಹೊಸಗನ್ನಡ ಅಕ್ಷರಗಳ ಹೊಸಗನ್ನಡ ರೂಪ

ರ – ಳ-ನ ಗಳನ್ನು ಹಳಗನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಱ (ರ), ೞ (ಳ)   (ನ್) ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

🟣 ನಾಮಿಗಳು ಎಂದರೇನು?

ಅ, ಆ ವರ್ಣಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಉಳಿದ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ʼನಾಮಿʼ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ. ಅವರ್ಣವು (ಅ ಆ) ಸಹಜವಾದದು ಆದ್ದರಿಂದ ಅದು ನಾಮಿ ಅಲ್ಲ. ನಾಮಿಗಳು: ಇ,ಈ ಉಊ ಎಏ, ಒಓ

ಅವರ್ಣ: ಅಆ

🟣 ಗುಣವೃದ್ಧಿಗಳು

ಅವರ್ಣವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಉಳಿದ ನಾಮಿಗಳು ಅವರ್ಣ ಯೋಗದಿಂದ ಗುಣವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಗುಣವೃದ್ಧಿಗಳು ಅಥವಾ ಗುಣವೃದ್ಧಿದಾಮರ್ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.

🟣 ಸ್ವರಾಂಗ & ವ್ಯಂಜನಾಂಗ ಎಂದರೇನು?

ಅನುಸ್ವಾರ ಮತ್ತು ವಿಸರ್ಗಗಳು ಸ್ವರಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಸೇರಿದ್ದರೂ ಸ್ವರದೊಡನೆ ಉಚ್ಚಾರಗೊಳ್ಳುವ ಅನುಸ್ವಾರವನ್ನು ಸ್ವರಾಂಗವೆಂದೂ, ವ್ಯಂಜನದೊಢನೆ ಉಚ್ಚಾರಗೊಳ್ಳುವ ವಿಸರ್ಗವನ್ನು ವ್ವಂಜನಾಂಗವೆಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. (ಅಂ-ಅನುಸ್ವಾರ, ಅಃ ವಿಸರ್ಗ)

🟣 ಕೇಶಿರಾಜನ ಪ್ರಕಾರ 5 ದೇಶಿಯ ಅಕ್ಷರಗಳೆಂದರೆ

ಎ, ಓ, ಱ, ೞ ಕುಳ / ಎ, ಓ, ಱ, ೞ, ಳ್‌

🟣 ಹಳಗನ್ನಡದಲ್ಲಿ 4 ಯೋಗವಾಹಗಳಿವೆ.

1. ಅನುಸ್ವಾರ (ಅಂ)     2. ವಿಸರ್ಗ (ಅಃ)  

3. ಉಪಾಧ್ಮಾನೀಯ 00 : ಎಂದರೆ ಕಡಿಮೆ ಜೋರಿನಿಂದ ಊದುವುದರಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಧ್ವನಿ ಎಂದರ್ಥ

4. ಜಿಹ್ವಾಮೂಲೀಯ (‘ೱ’) : ಎಂದರೆ ನಾಲಿಗೆಯ ಬುಡದಿಂದ ಹೊರಡುವ ಧ್ವನಿ ಎಂದರ್ಥ

(ಉಪಾಧ್ಮಾನೀಯ ಮತ್ತು ಜಿಹ್ವಾಮೂಲೀಯ ಕೇವಲ ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿವೆ.)

🟣 ಕೇಶಿರಾಜನ ಪ್ರಕಾರ ಕನ್ನಡ ಶುದ್ಧಗೆಯಲ್ಲಿ ಐದು ವಿಧಗಳು. ಅವುಗಳು ಕ್ರಮವಾಗಿ:

1. ಸ್ವರಗಳು  

2. ವರ್ಗೀಯ ವ್ಯಂಜನಗಳು

3. ಅವರ್ಗೀಯ ವ್ಯಂಜನಗಳು

4. ಯೋಗವಾಹಗಳು

5. ದೇಶಿಯ ಅಕ್ಷರಗಳು

🟪 ಅಕ್ಷರ ಪದನಿಷ್ಪತ್ತಿ

ಕ್ಷರ ಎಂದರೆ ಕ್ಷಯವಾಗು, ನಾಶವಾಗು, ಕ್ಷಯಿಸು, ಮುಗಿಯು ಎಂದರ್ಥ. ಅ+ಕ್ಷರ ಎಂದಾಗ ನಾಶವಾಗದ, ಕ್ಷಯಿಸಲಾಗದ ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಅನುನಾಸಿಕಗಳು (ಙ, ಞ, ಣ, ನ, ಮ – 5 ಅಕ್ಷರಗಳು) ಮೂಗಿನ ಸಹಾಯದಿಂದ ಉಚ್ಚರಿಸುವ ಅಕ್ಷರಗಳೇ ಅನುನಾಸಿಕಗಳು.

🟪 ಕೇಶಿರಾಜ ಹೇಳಿರುವ ೯ ಅಸಾಧಾರಣ ಲಕ್ಷಣಗಳು

🟪 ಘೋಷ ವರ್ಣಗಳು (ಮೃದು ವರ್ಣಗಳು)

ಗಂಟಲಿನ ವರ್ಣನಾಳಗಳಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಶಿಸಿ ಹೊರಬರುವ ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಘೋಷ ವರ್ಣಗಳು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಉದಾ: ಗ, ಜ, ಡ, ದ, ಬ, ಘ, ಝ, ಢ, ಧ, ಭ, ಙ, ಞ, ಣ, ನ, ಮ, ಯ, ರ, ಲ, ವ, ಹ

🟪 ಅಘೋಷ ವರ್ಣಗಳು (ಕರ್ಕಶ ವರ್ಣಗಳು)

ಗಂಟಲಿನ ವರ್ಣನಾಳಗಳಿಗೆ ಸ್ಪರ್ಶಿಸದೆ ಹೊರಬರುವ ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಅಘೋಷ ವರ್ಣಗಳು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.

ಉದಾ: ಕ, ಚ, ಟ, ತ, ಪ, ಖ, ಛ, ಠ, ಥ, ಫ, ಶ, ಷ, ಸ, ಳ

🟪 ಈಷತ್‌ ವರ್ಣಗಳು: ಘೋಷ & ಅಘೋಷ ಎರಡೂ ವರ್ಣಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅಕ್ಷರಗಳು ಉದಾ: ಚ, ಜ

🟪 ಅಂತಸ್ಥ ವರ್ಣಗಳು: ವ್ಯಂಜನವೂ ಸ್ವರವೂ ಆಗಬಹುದಾದ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅಕ್ಷರಗಳು. ಉದಾ: ಯ, ರ, ಲ, ವ, ಳ

🟪 ಊಷ್ಮ ವರ್ಣಗಳು: ಊಷ್ಮ ಎಂದರೆ ಉಷ್ಣ, ಕಾವು ಎಂದರ್ಥ. ಬಿಸಿಗಾಳಿಯೊಂದಿಗೆ ಕಿರುನಾಲಿಗೆ ಮತ್ತು ನಾಲಿಗೆಯಿಂದ ಶಿಳ್ಳೆ/ಉಷ್‌ ಶಬ್ದದೊಂದಿಗೆ ಹೊರಬರುವ ಅಕ್ಷರಗಳು. ಉದಾ: ಶ, ಷ, ಸ

🟪 ತಾಲವ್ಯೀಕರಣ: ʻಚʼ ವರ್ಣವು ʻಕʼ ವರ್ಣವಾಗಿ ಬದಲಾಗುವುದಕ್ಕೆ ತಾಲವ್ಯೀಕರಣ ಎಂದು ಭಾಷಾವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಉದಾ:

ಚೆಂಬೋತ – ಕೆಂಬೋತ (ಕೆಂಬೂತ)

ಕೆಂಗುಲಾಬಿ – ಚೆಂಗುಲಾಬಿ, ಕೆಂದುಟಿ – ಚೆಂದುಟಿ